ประเภทนิติบุคคล SME รูปแบบไหนเหมาะกับธุรกิจคุณ?

เจาะลึก: บริษัทจำกัด (Company Limited)

บริษัทจำกัด เป็นรูปแบบนิติบุคคลที่ได้รับความนิยมสูงสุดสำหรับธุรกิจ SME ที่ต้องการเติบโตอย่างเป็นระบบและสร้างความน่าเชื่อถือสูง มีลักษณะสำคัญคือทุนแบ่งออกเป็นหุ้นแต่ละหุ้นมีมูลค่าเท่าๆ กัน ผู้ถือหุ้นรับผิดจำกัดเพียงไม่เกินจำนวนเงินค่าหุ้นที่ตนยังส่งใช้ไม่ครบ

ลักษณะสำคัญของบริษัทจำกัด:

• ผู้ถือหุ้น (Shareholders): ตามกฎหมายใหม่ (มีผลบังคับใช้ 7 ก.พ. 2566) สามารถมีผู้เริ่มก่อการและผู้ถือหุ้นได้ตั้งแต่ 2 คนขึ้นไป
• ความรับผิดชอบ: ผู้ถือหุ้นรับผิดชอบจำกัดเพียงจำนวนเงินค่าหุ้นที่ยังชำระไม่ครบ ไม่กระทบต่อทรัพย์สินส่วนตัว (ยกเว้นกรณีมีการค้ำประกันส่วนตัว)
• ทุนจดทะเบียน: ต้องมีทุนจดทะเบียนตามที่กฎหมายกำหนด (มูลค่าหุ้นขั้นต่ำหุ้นละ 5 บาท) และควรเหมาะสมกับขนาดและประเภทธุรกิจ
• การบริหารจัดการ: บริหารงานโดย "คณะกรรมการบริษัท" ซึ่งได้รับการแต่งตั้งจากที่ประชุมผู้ถือหุ้น มีโครงสร้างการจัดการที่ค่อนข้างชัดเจน

ข้อดีของการจดทะเบียนบริษัทจำกัด:

• ความน่าเชื่อถือสูง: เป็นรูปแบบที่ได้รับการยอมรับและไว้วางใจจากลูกค้า คู่ค้า สถาบันการเงิน และหน่วยงานราชการ
• จำกัดความรับผิดชอบทางการเงิน: ปกป้องทรัพย์สินส่วนตัวของผู้ถือหุ้นจากหนี้สินของบริษัท
• โอกาสในการระดมทุนและขยายกิจการ: สามารถเพิ่มทุนจดทะเบียน เสนอขายหุ้น หรือแม้กระทั่งจดทะเบียนในตลาดหลักทรัพย์ได้ในอนาคต
• โครงสร้างการบริหารจัดการที่ชัดเจน: มีการแบ่งแยกความเป็นเจ้าของ (ผู้ถือหุ้น) และการบริหาร (กรรมการ) อย่างชัดเจน
• ความต่อเนื่องของธุรกิจ: การดำเนินงานของบริษัทสามารถดำเนินต่อไปได้แม้มีการเปลี่ยนแปลงผู้ถือหุ้นหรือกรรมการ
• สิทธิประโยชน์ทางภาษี: อาจได้รับสิทธิประโยชน์จากอัตราภาษีเงินได้นิติบุคคลสำหรับ SME และสามารถหักค่าใช้จ่ายได้หลากหลายประเภทตามกฎหมาย

ข้อควรพิจารณาของการจดทะเบียนบริษัทจำกัด:

• ค่าธรรมเนียมและค่าใช้จ่ายในการจัดตั้งอาจสูงกว่า: เมื่อเทียบกับห้างหุ้นส่วนจำกัด
• ขั้นตอนทางกฎหมายและบัญชีที่ซับซ้อนกว่า: ต้องมีการจัดประชุมผู้ถือหุ้น การจัดทำงบการเงินที่ต้องผ่านการตรวจสอบจากผู้สอบบัญชีรับอนุญาต (CPA) และการยื่นภาษีตามข้อกำหนดที่เข้มงวดกว่า
• การตัดสินใจอาจใช้เวลานานกว่า: เนื่องจากต้องผ่านมติที่ประชุมกรรมการหรือผู้ถือหุ้นในบางเรื่อง

เหมาะกับธุรกิจแบบไหน? ธุรกิจที่ต้องการสร้างความน่าเชื่อถือสูง, มีแผนการเติบโตและขยายกิจการในอนาคต, ต้องการระดมทุนจากภายนอก, หรือเจ้าของต้องการจำกัดความรับผิดชอบทางการเงินอย่างชัดเจน

เจาะลึก: ห้างหุ้นส่วนจำกัด (หจก. - Limited Partnership)

ห้างหุ้นส่วนจำกัด (หจก.) เป็นรูปแบบธุรกิจที่มีบุคคลตั้งแต่ 2 คนขึ้นไปตกลงร่วมกันทำกิจการ โดยมีผู้เป็นหุ้นส่วน 2 ประเภท คือ:

• หุ้นส่วนจำพวกไม่จำกัดความรับผิด (Unlimited Liability Partner): คือ หุ้นส่วนผู้จัดการ ซึ่งมีสิทธิจัดการงานของห้างฯ และต้องรับผิดร่วมกันในหนี้สินทั้งหมดของห้างฯ โดยไม่จำกัดจำนวน
• หุ้นส่วนจำพวกจำกัดความรับผิด (Limited Liability Partner): คือ หุ้นส่วนที่รับผิดจำกัดเพียงไม่เกินจำนวนเงินที่ตนรับจะลงหุ้นในห้างฯ และไม่มีสิทธิเข้าจัดการงานของห้างฯ

ลักษณะสำคัญของห้างหุ้นส่วนจำกัด:

• จำนวนหุ้นส่วน: ต้องมีผู้เป็นหุ้นส่วนตั้งแต่ 2 คนขึ้นไป
• ความรับผิดชอบ: แตกต่างกันระหว่างหุ้นส่วนสองประเภทตามที่กล่าวข้างต้น
• การบริหารจัดการ: โดยทั่วไปบริหารงานโดยหุ้นส่วนผู้จัดการ (หุ้นส่วนจำพวกไม่จำกัดความรับผิด)

ข้อดีของการจดทะเบียนห้างหุ้นส่วนจำกัด:

• ค่าธรรมเนียมและค่าใช้จ่ายในการจัดตั้งต่ำกว่า: เมื่อเทียบกับบริษัทจำกัด
• ขั้นตอนการจัดตั้งและบริหารจัดการไม่ซับซ้อนเท่าบริษัท: ข้อกำหนดทางกฎหมายและบัญชีอาจมีความยืดหยุ่นมากกว่า
• มีความคล่องตัวในการตัดสินใจ: หากโครงสร้างหุ้นส่วนไม่ซับซ้อน การตัดสินใจต่างๆ อาจทำได้รวดเร็วกว่า

ข้อควรพิจารณาของการจดทะเบียนห้างหุ้นส่วนจำกัด:

• ความน่าเชื่อถืออาจน้อยกว่าบริษัทจำกัด: ในสายตาของสถาบันการเงินหรือคู่ค้าขนาดใหญ่บางราย
• หุ้นส่วนผู้จัดการต้องรับผิดในหนี้สินไม่จำกัดจำนวน: ซึ่งอาจส่งผลกระทบต่อทรัพย์สินส่วนตัวได้หากธุรกิจมีหนี้สินจำนวนมาก
• การระดมทุนหรือขยายกิจการอาจทำได้ยากกว่า: เมื่อเทียบกับการเพิ่มทุนหรือหาผู้ถือหุ้นใหม่ของบริษัทจำกัด
• ความต่อเนื่องของธุรกิจอาจขึ้นอยู่กับตัวหุ้นส่วนผู้จัดการ: หากมีการเปลี่ยนแปลงหุ้นส่วนผู้จัดการ อาจส่งผลต่อการดำเนินงาน

เหมาะกับธุรกิจแบบไหน? ธุรกิจขนาดเล็กถึงขนาดกลาง, ธุรกิจครอบครัว, หรือธุรกิจที่ผู้เป็นหุ้นส่วนมีความไว้วางใจซึ่งกันและกันสูง และต้องการความคล่องตัวในการบริหารจัดการ โดยมีหุ้นส่วนบางคนพร้อมรับผิดชอบไม่จำกัดจำนวน